ATALAR NE DEMIS ?

Konu: ATALAR NE DEMIS ? Çarş. Şub. 16, 2011 2:00 am

Bir kimsenin yüzüne söyleyemeyeceğiniz sözü, arkasından da söylemeyin.

Biriyle veya bir yerde, konuşmaya başlamadan önce “Ne söyleyeyim?” diye düşünün ki, sonunda “Niçin söyledim?” diye pişman olmak zorunda kalmayasınız.

Kalbiniz ne kadar temiz olursa, ağzınızdan o kadar güzel sözler çıkar.

Her söylenene cevap vermeye kalkmayın. Bazen cevap vermemek, en büyük cevaptır.

Nokta” kadar menfaat için “virgül” gibi eğilmeyin. Eğilen insan, saygın insan değildir.

Ağzından çıkanlara çok dikkat edin. Çünkü söz ok gibidir, çıktı mı geri gelmez. Unutmayın! Dil ile düğümlenen, diş ile çözülmez.

Kendinizi yetiştirmek ve olgunlaştırmak için kalple aklı, maddeyle mânâyı, dünya ile âhireti birlikte düşünün.

Bir Arap atasözünde denildiği gibi “Sözler, kalpten çıkarsa kalbe kadar ulaşır; ağızdan çıkarsa kulaktan öteye gidemez.” Söz, konuşanın neresinden çıkarsa, muhatabının orasına ulaşır. Kalbinizle konuşun ki muhatabınızın kalbine işlesin.
Alinti

Konu: Geri: ATALAR NE DEMIS ? Çarş. Şub. 16, 2011 2:02 am

lafın özü; ne geldiyse başına bir sana gelmedi, atalara bu laflar gökten inmedi.

Konu: Geri: ATALAR NE DEMIS ? Çarş. Şub. 16, 2011 2:03 am

Tut atalar sözün kalb-i selim ol

Gönülden gönüle yol var demişler

Gider yavuzluğun tab-ı halim ol

Sert sirke kabına zarar demişler

(...)

Aldanma cihanın sakın varına

Düşmeye gör onun ah ü zârına

Bugün ki işini koyma yârına

Yar yıkıldığı gün tozar demişler..

(...)

Dediler bu sözü sordumsa kime

Tuz ekmek bilmeze müşkülün deme

Kül kömür ye namert lokmasın yeme

Gün olur başına kakar demişler.

(...)

Ağlamaz ne demek kendi düşenler

İki gözü bile çıkar demişler..

(...)

Arzeyle bu sözü kendi özüne

Dost addetme her güleni yüzüne

İncinme dostunun doğru sözüne

Doğru söz insana batar demişler

(...)

Aza kanaat et olma tamahkâr

Ucuz satan tezcek satar demişler.

(...)

Deve ahu gibi boynuz isterken

İki kulaktan da çıkar demişler

(...)

Sen elin kapısın kakarsan eğer

El de senin kapın kakar demişler

(....)

Güneş balçık ile sıvanmaz ey dil

Lisansız da olsa bellidir kamil

Kendinden gayriyi beğenmez cahil

Kendi çalar kendi oynar demişler

(....)

Dergah-ı Mevla’dan kesme ümidin

Gün doğmadan neler doğar demişler

(....)

Ressam Levni gibi diğer saz şâirlerinin mısraları da aynı renklerle doludur. 17. yy. şairlerinden Şerifî’nin şiirinden aldığımız bölümler de, atasözlerinin şiirle buluşması gibidir:

Hasmın karıncaysa merdane anla

El üzre el arşa çıkar demişler

(....)

Çölmek yuvarlanır bulur kapağı

Herkes misli mislin arar demişler

(....)

Gedayı şah eder şahı da geda

Takdir tedbirleri bozar demişler

(....)

Sofradan eli çek, meclisten lâfı

Dilden gelir başa keder demişler

(....)

Bir büyük çarşıdır aşkın pazarı

Aşksız olan bilmez bundaki kârı

Her kişi beğenmiş almış bir yârı

Güzel odur gönül sever demişler

Alçak ol alçağı gönüller yeğler

Görmez misin suyu alçağa çağlar

Her ne kadar yüksek olursa dağlar

Yollar üzerinden aşar demişler

(....)

Serkeş olup germe kimseye boyun

Murat ütmek imiş oynarsan oyun

Ne kadar çok olsa sürüde koyun

Hepsini bir kasap kırar demişler

(....)

Ayb değil her şeyin aslı sorulur

Rehberi olmayan yolda yorulur

Yokuşta emanet kuskun kırılır

El atına binen iner demişler

(....)

Herkese hazırdır kazdığı kuyu

Zalime belası yeter demişler

alinti

Konu: Geri: ATALAR NE DEMIS ? Çarş. Şub. 16, 2011 2:04 am

“Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.” Ya da “az tamah çok zarar getirir” doğrultusundaki ata sözlerini pekiştiren mısralardır aşağıdakiler:

Her şeyin çokluğu azından olur

Aza kaanat et her an demişler.

(?)

Biz dahi biliriz bir tutam ottur

Deveyi uçuran yardan demişler.

(Refikî)

“Ağustosta beyni kaynayanın zemheride kazanı kaynar”, ya da “emeksiz yemek olmaz”, ya da “yazın başı pişenin kışın aşı pişer”, yine “yazın gölge hoş , kışın çuval boş” gibi ata sözlerinin istikameti doğrultusundaki mısralar da bu şiirlerdedir:

Diken eken gül döşürmez bir zaman

Kişi ektiğini biçer demişler.

(Yesarî)

Varlıkda darlık yok, yoklukda dirlik

Gece gündüz çalış kazan demişler.

(Mir’atî)

İşte şu ademler düdüğü çalar

Evvelce parayı veren demişler.

(Refikî)

Değil mi ki bir başka şâir kolay bir ifade ile aynı şeyi söylemiştir:

Dikmedin ağaç dilersin yemişi

Ekmeyince ne biçersin ey kişi.

(Miftah)

Ve sabrın her zamanki önemi vurgulanır:

Dut yaprağı olur giderek kemha

Sabreden murada erer demişler.

(Yesarî)

Naziya sabreyle derd ü belaya

Sabrın sonu selamettir demişler.

(Nazî)

Ve değişik noktalardaki nasihat dolu sözler ve tespitler de yerini alır bu çizgide:

Mecliste sakin ol eyleme sohbet

Çok söyleyen çok yanılır demişler.

(Derviş)

Danışmayan düzde yolun şaşırır

Danışan dağları aşar demişler.

(Figanî)

Hasmın karıncaysa sakın hor görme

Bilinir mi kimde ne var demişler.

(Mevcî)

Kime ne edersen gelir başına

Herkes ettiğini çeker demişler.

(Yesarî)

El sözüyle iş görürsen sana vay

Ele uyan eşin boşar demişler.

(Havayî)

Halkı düşürmeye kuyu kazanlar

Elden önce düşer kazan demişler.

(Lütfî)

İhmal etme maslahatın tez bitir

Dona kalır sona kalan demişler.

(Lütfi)

Söz dediğin benzer hem yaş deriye

Çeksen her tarafa süner demişler.

(Refikî)

Akıl yaşta değil bil ki serdedir

Şahin küçük turna avlar demişler.

(Mevcî)

Sürüden ayrılan körpe kuzuyu

Ya kurt kapar ya kuş kapar demişler.

(Figanî)

Aşk ağlatır, dert söyletir insanı

Öz ağlarsa göz de ağlar demişler.

(Figani)

Korkunun faydası yoktur ecele

Ecel birgün camın sunar demişler.

(Figanî)

Anın için evvel kılıf hazırlar

Çünkü minareyi çalan demişler.

(?)

“Gemisini kurtaran kaptandır” atasözü iki değişik açıdan yorumlanır:

Fırtınalı günde azim havada

Gemisin kurtaran kaptan demişler.

(Refikî)

El için kendini ateşe atma

Gemisini kurtaran kaptan demişler.

(Mir’atî)

Aşağıdaki mısralar da iyi huylu, sabırlı olmayı ve kötüden, kötülükten uzak olmayı anlatan sözlerle doludur:

Uğursuz kişiyle arkadaş olma

Kuru yanında yaş yanar demişler.

(Figanî)

Oturur yerine zararla elbet

Ahir öfke ile kalkan demişler.

(Mir'atî)

Fırsat düşürürsen alma intikam

Kan bile su ile yunar demişler.

(Mevcî)

“Terzinin kendi elbisesinin bir yanı sökük olur” sözündeki gibi, “Mum dibine ışık vermez” atasözü de yorumlanır:

Işık vermez hiç bir zaman dibine

Şem'a eller için yanar demişler.

(Mevcî)

alinti

Konu: Geri: ATALAR NE DEMIS ? C.tesi Nis. 09, 2011 4:55 pm

Terbiye sınırlarından dışarıya çıkan, bir daha içeri giremez.

Konu: Geri: ATALAR NE DEMIS ? Paz Nis. 10, 2011 11:54 pm

* Tarih değil, hatalar tekerrür eder. Sultan Abdülhamit

Konu: Geri: ATALAR NE DEMIS ? Salı Nis. 19, 2011 12:47 pm

* Kendine dost bulmanın birinci kuralı elindeki dostların kıymetini
bilmektir.

» Menali Atalar sozleri