Türkiye'nin Tarihçesi ve Bölgeleri Hakkında Bilgi.. TÜRKİYE

Türkiye'nin Tarihçesi ve Bölgeleri Hakkında Bilgi.. TÜRKİYE Locationturkeypd0

Türkiye (resmi adı Türkiye Cumhuriyeti) Güneybatı Asya ile küçük bir
bölümü Avrupa kıtasında yer alan ülke. Başkenti Ankara olan ülkenin en
büyük kenti İstanbul'dur 2005 yılı tahminlerine göre toplam nüfusu 73193000 (17. sırada) kişidir. Türkiye'nin toplam yüzölçümü 780574
(36. sırada) kilometre karedir. Ülkenin GSMH'sı 612.3 milyar dolar
(2006 tahmini)'dır. Türkiye bu ekonomik büyüklüğü ile dünyanın en büyük
17. ekonomisidir. Kişi başına düşen milli gelir 8385 USD'dir (75. sırada).

Türkiye doğuda Gürcistan
Ermenistan Azerbaycan ( Nahcivan) ve İran ile; güneyde Irak ve Suriye; ve batıda Ege Denizi Yunanistan ve Bulgaristan ile komşudur.

Tarihi:
Türkiye; çok eski devirlerden beri bilinen bir ülkedir. Türkiye olarak
bilinen Anadolu daima göçlere istilalara uğramıştır. Doğu ve batı Asya ve Avrupa kıtalarının köprüsü özelliğinde olduğundan çeşitli kavim devlet M.Ö. 2500-2000 yılları arasında Anadolu'da
Mezopotomya etkisindeki medeniyeti temsil ettiler (Bkz Anadolu Medeniyetleri). M.Ö. 2000 yıllarında Anadolu'da Hititler Trakya'da Trakların oturduğu kabul edilir. Hititler Orta Anadolu'da M.Ö. 1850'de devlet kurarak
genişlediler. Anadolu'nun tamamına yakınına hakim oldular. Arkeolojik
kazılarda bulunan kültür ve medeniyet eserleri meydana getirdiler.
Yapılan kazılarda Alacahöyük ve Boğazköy'de Hitit eserleri bulundu (Bkz.
Hititler). Hititler zamanında batıdan
İyonlar doğudan İzmir Asurlular Urartular
güneydoğudan Hurriler ve Mitannilerin istilasına uğradı. Traklar ise
Trakya'da kabileler halinde yaşıyorlardı. M.Ö. 1000 yılında ise Anadolu; Geç Hititler Asurlular Urartular Lidyalılar Medler ve Perslerin hakimiyetine girdi.
kültür ve medeniyetleri bünyesinde barındırdı. Hattiler Frigyalılar
Bunlardan sonra Trakya dahil Makedonya ve Romalıların eline geçti.
Romalıların M.S. 395 yılında ikiye ayrılmasıyla Türkiye toprakları Doğu
Roma da denilen Bizanslıların payına düştü. Bizanslılar Türkiye'ye önceleri bütün sonraları da fasılalı olarak kısmen hakim oldular. Bizanslılar (395-1453) devrinde Türkiye Sasaniler Haçlılar ve Moğolların taarruz ve istilasına uğradı. Hulefa-i Raşidin ( Dört Halife Devri) Emeviler Abbasiler Selçuklular Atabekler Memlukler Anadolu Beylikleri Karakoyunlular Avrupa Hunları Avarlar Bulgar Türkleri Haçlılar ve Slavların taarruzuna uğradı. Akkoyunlular ve sonunda Osmanlıların fethine uğradı. Trakya ise Peçenekler

Anadolu tarafından Partlar

Türkiye toprakları 11. yüzyıldan itibaren Türk kavimlerinin akınına
uğramaya başladı (Bkz. Türkler). Selçuklular Anadolu fethine başlayıp tamamladılar. Anadolu'nun Türkleşip İslamlaşmasında çok hizmetleri geçti (Bkz. Selçuklular). Türkiye'nin Anadolu ve Trakya toprakları 13. yüzyılda başlayıp 15. yüzyılda tamamlanan Osmanlı hakimiyetine girdi (Bkz. Osmanlı Devleti). Türkiye Osmanlı Devletinin son zamanına kadar taarruz ve istilaya uğramadı. Osmanlı Devletine karşı 19. yüzyılda Rusya Papalık çeşitli uluslararası yıkıcı ve bölücü fikir akınlarıyla
politikaların gizli ve aşikar taarruzuna uğradı. Yirminci yüzyılda ise
hiç yoktan Birinci Dünya Savaşına sokularak güçsüz düşürülüp taarruz ve istila edildi. Türkiye; İngiltere Fransa İtalya Türkiye'de köklü değişiklikler reformlar yaptı. Türk milletinin kazandığı zaferler sonunda; TBMM ve başkanı Mustafa Kemal Paşa (bkz. Mustafa Kemal ******) Türkiye'de her alanda inkılaplara başladı. İnkılaplar devrin şartlarına göre çok güç olmasına rağmen bütün engeller aşılarak kararlaştırılıp uygulandı. Bu inkılaplar
“****** İhtilali” yada “Kemalizm” adıyla bilinmektedir. Birinci Dönem
TBMM (1920-1923) devrinde; Osman Gazinin 1281 yılında Kayı Beyi
olmasından beri devam eden Osmanlı Hanedanını sona erdiren 1 Kasım
1922'de saltanatın kaldırılması ve halifeliğin Osmanlı Hanedanına mensup
en yaşlı ve ahlakla ilimce en uygununun TBMM'ce seçimine dair kanun
çıkarıldı. İkinci Dönem TBMM (1923-1927) devrinde uzun görüşmeler ve çok
çetin müzakereler sonunda bugünkü sınırlarımızı bazı hukuk kuralları ve siyasetimizi tespit eden Lozan Antlaşması imzalandı.

Yunanistan ve sömürge kuvvetlerince işgal edildi. Türk Milleti
işgalcilere karşı tarihe altın harflerle yazılan Bağımsızlık
Mücadelesini verdi (Bkz. Türk Kurtuluş Savaşı). Milli Mücadeleyi
kazandı. İstiklal Savaşı yıllarında
Lozan Antlaşmasından sonra İkinci Dönem Meclisi şu inkılapları yaptı: 29 Ekim 1923'teCumhuriyet ilan edilerek
devletin idare şekli tespit edildi. 3 Mart 1924'te “Hilafetin İlgası
ve Hanedan-ı Osmaniyenin Türkiye Cumhuriyeti memalik-i hariciyesine
çıkarılması yine aynı gün
Şer'iye ve Evkaf ile Erkan-ı Harbiye Vekaletlerin kaldırılmasına
ilişkin kanunla Tevhidi Tedrisat kanunları da kabul edildi. Şer'iye ve
Evkaf Vekaletinin kaldırılmasıyla ve vekalete bağlı bütün okul ve
medreseler kapatıldı. Tevhid-i Tedrisat (Eğitim ve Öğretim) kanununun
kabulüyle de bütün okulların eğitim ve öğretim işleri
milli ve laik ilkeler doğrultusunda Milli Eğitim Bakanlığının
idaresine bırakıldı. Şer'iyye Mahkemeleri kaldırılarak 8 Nisan 1924'te
mahkemeler birleştirildi.

20 Nisan 1924'te devlete yeni bir düzen veren Anayasa

Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edildi. Aşar Vergisi 17
Şubat 1925'te kaldırıldı. Saltanat ve hilafetin kaldırılması eğitimde birliğin sağlanması ve Cumhuriyetin ilanıyla girişilen inkılaplara yenileri eklenerek yenileme çabaları sürdürüldü. 25 Kasım 1925'te Şapka Kanunu çıkarılarak fes kaldırıldı.

Tekke
zaviye ve türbelerin kapatılmasına ilişkin 2 Eylül 1925 tarihli kararname 30 Kasım 1925'te yayımlanan kanunla kesinleşti. Hicri takvim Ezani yani alaturka saat yerine 25 Aralık 1925'te Miladi takvim vasati yani alafranga saat sistemi kabul edildi. 17 Şubat 1926'da Medeni Kanun kabul edilerek kadının hukuki durumu yeniden düzenlendi. İktisadi müesseselerde
Türkçe Kullanılması Kanunu 10 Nisan 1926'da kabul edildi. 1 Temmuz
1926'da Kabotaj Hakkı yürürlüğe girdi. 28 Mayıs 1927'de Sanayii Teşvik
Kanunu çıkarıldı.

Üçüncü Dönem TBMM (1927-1931) devrinde şu inkılaplar yapıldı: Laiklik esası
9 Nisan 1928'de Anayasaya alınarak
kurumlar laikleştirildi. 24 Mayıs 1928 Latin rakamı inkılabından sonra
Kasım 1928'de otuz altı harfli Osmanlı elifbası yerine yirmi dokuz
harfli Latin alfabesi kabul edildi. 14 Temmuz 1930'da kadınların
belediye seçimlerine katılma ve 23 Aralık 1930'da seçilme hakları
verildi. Türk Tarih Kurumu 15 Nisan 1931'de “Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti” adıyla kuruldu. Dördüncü Dönem TBMM (1931-1935) devrinde
Türk Dil Kurumu “Türk Dili Tetkik Cemiyeti” adıyla 12 Temmuz 1932'de
kuruldu. 31 Mayıs 1933'te Üniversite Islahatı Kanunu çıkarıldı. 21
Haziran 1934'te Soyadı 26 Kasım 1934'te Lakap ve Ünvanların Kaldırılması Kanunu çıkarılıp
5 Aralık 1934'te de kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkı
verildi. Türkiye Cumhuriyeti dış politikası kuruluşundan itibaren
“Yurtta Sulh Cihanda Sulh” esasına göre tespit edildi. Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu ve inkılapların mimarı Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal ******'ün 10 Kasım 1938'de ölmesinden sonra da açtığı yoldan gidildi.

******'ten sonra Cumhurbaşkanlığına İsmet İnönü getirildi. İsmet İnönü
(1938-1950) devrinde bütün dünyayı saran İkinci Dünya Savaşı
(1939-1945) çıktı. Türkiye
fiili olarak harbe girmemesine rağmen savaş hali ve ekonomisi uyguladı. Bu devrede ülkede açlık çekilip hürriyetler kısıtlandıysa da
1946'da çok partili sisteme geçmesiyle iktidar ve tek parti çok
sarsıldı. 1950 seçimlerinde iktidar Cumhuriyet Halk Partisinden Demokrat
Partiye geçince İsmet İnönü Cumhurbaşkanlığını Celal Bayar'a devretti.

Celal Bayar'ın Cumhurbaşkanlığı
Adnan Menderes'in Başbakanlığı
Demokrat Partinin iktidarda kaldığı 1960 yılına kadar sürdü. 1950-1960
yılları Türkiye'nin hareketli bir iç ve dış politika yaşadığı
devirdir. Türkiye
ittifak içindeki görevini hakkıyla yerine getirdi. Türk Silahlı
Kuvvetlerinin Kore'deki başarıları Türkiye'nin itibarını arttırdı.
İkinci Düyna savaşından sonra Sovyet yayılmasına karşı kurulan Kuzey
Atlantik Antlaşması Teşkilatına yani NATO'ya kabul edildi. Türkiye'nin
NATO'ya girmesiyle Sovyet yayılma ve tehlikesi sıcak savaşı durdurmuşsa da soğuk savaşın önüne bütünüyle geçilememiştir. İttifak sisteminin gereği üzerine 28 Şubat 1953'te Balkan Paktına 24 Şubat 1958'de Bağdat Paktı da denilen CENTO'ya girildi.

dünya barışı için Birleşmiş Milletlerin çağrısı üzerine bir Türk
Tugayını Kore'ye gönderdi. Türk Tugayı Kore'de komünistlere karşı
müttefiklerinin ve bütün dünyanın takdirini toplayan zaferler kazanıp
Demokrat Parti (1950-1960) zamanında dış münasebetlerin gelişmesi
yanında memleket içinde de çok büyük gelişmeler oldu. Demokrasi işlerlik
kazanarak
İkinci Dünya Savaşı psikolojisinden memleket kurtarıldı. Türkiye
kalkınma yolunda çok büyük mesafeler kazandı. Cumhuriyet devrinde
kurulan devlet teşekküllerinin faaliyetleri hızla arttırıldı. Hür
teşebbüse imkan tanınmasıyla özel sektör de kalkınmadaki yerini aldı.
Devlet santral baraj site ve işyeri açıldı. Şehirleşme arttı. Eğitim ve öğretim kurumları arttırılarak imkanlar genişledi. Pekçok mesleki orta öğretim müesseseleri
üniversiteler ve akademiyle bunlara bağlı fakülte ve yüksek okullar
açıldı. Her sahadan eleman yetiştirilmesine ağırlık verildi. kamu ve özel sektörün faaliyetlerinin arttırılmasıyla kalkınma çok hızlandı. Pekçok fabrika teknik ve dini okullarla ilkokul

23 Nisan 1920'de Ankara'da kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi

Demokrat Parti iktidarı 27 Mayıs 1960'ta Türk Silahlı Kuvvetlerinin müdahalesiyle son bulup Cemal Gürsel Cumhurbaşkanı oldu. Cemal Gürsel'in 1966 yılına kadar devam eden Cumhurbaşkanlığı zamanında Kurucu Meclisçe 1961'de Anayasa ve aynı yıl seçimler yapıldı. İki defa ihtilale teşebbüs edilip hükümet buhranı görüldü. CENTO ülkeleri 21 Temmuz 1963'te Bölgesel Kalkınma İçin İşbirliği Teşkilatını (RCO) kurdular. Hükümet buhranı Adalet Partisinin iktidara gelip Süleyman Demirel'in Başbakan olmasıyla sona erdi. Cemal Gürsel'in rahatsızlanıp
1966'da ölmesiyle Cevdet Sunay Cumhurbaşkanı oldu. Cevdet Sunay'ın
Cumhurbaşkanlığı (1966-1973) zamanında öğrenci hareketleri üzerine Türk
Silahlı Kuvvetleri 12 Mart 1971'de hükümete muhtıra verdi. Muhtıra
üzerine Süleyman Demirel hükümeti çekildi. Partilerin iştirakiyle yeni
hükümet kuruldu. Cevdet Sunay'dan sonra 1973'te Fahri Korutürk
Cumhurbaşkanı seçildi. Fahri Korutürk'ün Cumhurbaşkanlığı (1973-1980)
zamanında hükümet buhranları sık görüldü. Hiçbir parti çoğunlukta
olmadığı için koalisyon hükümetleri kuruldu. Sık sık hükümetler iş
başından ayrıldı. Hükümet buhranları toplumda anarşiyi arttırdı. Fahri
Korutürk'ten sonra Cumhurbaşkanı dahi seçilemedi. Türk Silahlı
Kuvvetleri ülke çapında devam eden anarşik hadiselerin sosyal buhranların önüne geçmek gayesiyle 12 Eylül 1980'de idareye el koydu. (bkz. 12 Eylül Darbesi) Anarşi durdurularak devlet yıkımdan kurtarıldı. Türkiye'ye huzur getirildi. Genelkurmaybaşkanı Kenan Evren Konsey ve Devlet Başkanlığı vazifelerindeyken Danışma Meclisi Anayasa hazırladı. Anayasa 7 Kasım 1982'de halk oylamasına sunularak
% 91.4 nispetle kabul edildi. 1982 Anayasasıyla beraber Kenan Evren'in
Cumhurbaşkanlığı da milletçe kabul edildi. 1983'te seçimler yapılarak demokrasiye tekrar geçildi. Seçimde Anavatan Partisi çoğunluğu kazanarak
Turgut Özal Başbakan oldu. 1987'de yapılan seçimleri de büyük
çoğunlukla Anavatan Partisi kazandı. Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in görev
süresinin dolmasından sonra 1989'da Turgut Özal meclis tarafından
Cumhurbaşkanı seçildi. Cumhurbaşkanı
başbakanlığa Meclis Başkanı Yıldırım Akbulut'u atadı. 16 Haziran
1991'de yapılan kongrede Anavatan Partisi Genel Başkanlığına Mesut
Yılmaz seçildi. Daha sonra Cumhurbaşkanı tarafından yeni hükümeti
kurmakla vazifelendirildi. Mesut Yılmaz'ın başbakanlığı 20 Ekim 1991
seçimlerine kadar sürdü. 20 Ekim seçimlerinde hiçbir parti tek başına
seçimleri kazanamadı. Demirel başkanlığında koalisyon hükümeti kuruldu.
Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın 1993'te vefatı üzerine bu makama DYP Genel
Başkanı Süleyman Demirel seçildi. Cumhurbaşkanı 1993'te yapılan DYP Genel Başkanlığına seçilen Tansu Çiller'i yeni hükümeti kurmakla görevlendirdi. Tansu Çiller Demirel zamanındaki koalisyon hükümetine bazı bakanları değiştirerek devam etti...

Coğrafi verileri:

Konum: Asya Avrupa ve Afrika kıtalarının birbirine çok yaklaştığı bir alanda yer alan Türkiye Cumhuriyeti Ermenistan Nahcivan ve İran batıda Bulgaristan ve Gürcistan güneyde Suriye ve Irak ile komşudur.
Coğrafi konumu: 36° 00'-42° 00' Kuzey Enlem ve 26° 00'-45° 00' Güney Boylam
Haritadaki konumu: Güney Batı Asya
Yüzölçümü: 814.578 km² (Yüzölçümünün %3'lük bölümü Avrupa kıtasında yer alan Asya topraklarıdır.)
Sınırları: toplam: 2627 km
sınır komşuları: Ermenistan 268 km Azerbaycan 9 km Bulgaristan 240 km Gürcistan 252 km Gürcistan 206 km İran 499 km Irak 331 km Suriye 822 km
Sahil şeridi: 7200 km
İklimi: Türkiye'de başlıca üç iklim tipi görülür: Akdeniz iklimi Karadeniz iklimi ve karasal iklim.
Arazi yapısı: Yüksek bir ülke olan Türkiye`de yüzey şekilleri önemli
ölçüde çeşitlilik gösterir. Birçoğu birbirine koşut sıralar halinde
uzanan dağlartek başına ya da çizgisel bir diziliş gösteren sönmüş yanardağlar üstleri yanardağ lavlarıyla ya da eski göllere ait tortul kayaçlarla kaplı olan ve vadilerle yarılmış plato düzlüklervadiler boyunca ya da ırmak ağızlarında genişleyen tabanı alüvyonlu ovalar bu çeşitliliğin başlıca öğeleridir. Bu çeşitlilik ülkenin yaşam koşulları ile ekonomik etkinliklerini önemli ölçüde etkiler.
Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Akdeniz 0 m
en yüksek noktası: Ağrı Dağı 5166 m
Doğal kaynakları: Demir bakır kurşun kömür çıva krom uranyum ve diğer madenler.
Sulanan arazi: 36740 km² (1993 verileri)
Doğal afetler: Depremler seller doğuda Gürcistan

Coğrafi bölgeleri:

1941 yılında Ankara'da toplanan Birinci Coğrafya Kongresi uzun süren çalışmaları sonunda Türkiye'yi yedi coğrafi bölgeye ayırmıştır. Adı geçen kongrenin çalışmalarında;
Türkiye'nin üç tarafının denizle çevrilmiş olması uzun kenarları boyunca kıyıya paralel dağ sıralarının bulunuşu bu dağların yüksek ama az engebeli olan orta kesimi deniz etkisinden ayırması bu yüzden kıyı şeridiyle iç kesimler arasında iklim doğal bitki örtüsü
tarım çeşitlerinin dağılımı ve bunların ulaşım sistemlerine ve konut
tiplerine etkisi gibi etmenler göz önünde tutulmuş ve Türkiye'nin dört
kenar bölgeyle üç iç bölgeye ayrılması mümkün olmuştur. Tespit edilen
yedi bölgeden ilk dördüne komşu olduğu denizin adı verilmiştir (
Karadeniz Marmara Ege ve Akdeniz Bölgeleri). Diğer üç bölge de Anadolu bütünü içindeki yerlerine göre adlandırılmıştır (İç Anadolu Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri).

Türkiye'nin Tarihçesi ve Bölgeleri Hakkında Bilgi.. TÜRKİYE Trcografibolgelertb1

KARADENİZ BÖLGESİ
İsmini Karadeniz'den alan bölge
Sakarya Ovası'nın doğusundan Gürcistan sınırına kadar uzanır. Büyüklük
bakımından bölgelerimiz arasında 3. sırada yer alır. Doğu-batı
genişliği en fazla olan bölgemizdir. Bu sebeple doğusu ile batısı
arasında yerel saat farkı en fazla olan bölgemizdir.

Yeryüzü şekilleri:
Bölgenin yeryüzü şekillerini III. jeolojik devirde Alp kıvrımları sonucu
oluşan doğu- batı yönündeki Kuzey Anadolu Dağları ile bu dağlar
arasındaki oluklar oluşturmaktadır.

Batıda üç kuşak halinde uzanan bu dağlar kuzeyden güneye doğru; Küre
güneyde ise Mescit Kop ve Çimen dağları şeklindedir.
Bolu-Ilgaz ve Köroğlu dağları şeklindedir. Ortada Canik Dağları ve
Doğuda ise iki kuşak halindedir. Bunlar; kuzeyde Giresun-Rize Dağları
Karadeniz boyunca uzanan dağların yükseltileri batıda 2000 m civarında olup doğuda ise yükselti 4000 m'ye çıkmaktadır (en yüksek yer Rize’de Kaçkar dağıdır). Orta Karadeniz'de 1000 m'ye kadar inmekte

Dağların kıyıya paralel uzanması nedeniyle kıyıları fazla girintili - çıkıntılı değildir. Küçük koylar hariç kıyılarda önemli girinti ve çıkıntı yoktur. Bu nedenle Sinop limanı dışında büyük gemileri barındıracak doğal limandan yoksundur..

Güçlü dalgalar

kıyıda falez oluşumuna neden olur. Kıyılar boyuna kıyı tipi özelliğini taşır. Kızılırmak ve
Yeşilırmak ağzında oluşan deltalar dışında kıyı çoğu yerde diktir.

Bölgenin kuzeye bakan yamaçlarında
yamaç yağışları artmıştır.

Kıyı kesim ile iç kesim arasında önemli iklim farklılıkları ve buna
bağlı olarak da tarımı yapılan ürün çeşidinde değişiklikler
görülmektedir.

Yağış ve eğimin fazla olması
zeminde killi toprağın bulunması bölgede heyelanlara yol açar. Heyelan olayının en fazla görüldüğü bölgemizdir.

Dağların yükselti ve doğrultusu
ulaşım
iklim ve tarımsal faaliyetleri de etkiler. Orta Karadeniz dışında
ulaşım Zigana (Kalkanlı) ve Kop geçitler gibi önemli geçitlerden
sağlanmıştır. Zigana geçidi Trabzon'un gelişmesine neden olmuştur.

Sinop
doğal limana sahip olduğu halde dağların ulaşımı zorlaştırması nedeniyle diğer liman kentleri kadar gelişmemiştir .

Dağların kıyıya paralel olması tarım alanlarını sınırlandırmıştır.
Dağlarda eğimin fazla olması makineli tarımı zorlaştırmıştır. Bölgede
hayvan ve insan gücüne halâ ihtiyaç duyulmaktadır.

Dağların geniş yer kaplaması büyük kentlerin kurulmasını önlemiş
kentlerin kıyıda birbirine yakın ve küçük olmasına yol açmıştır.

Akarsu ve göller:
Bölgenin en önemli akarsuları Çoruh( Türkiye'nin en hızlı akışlı akarsuyudur) Kızılırmak
Bartın(Üzerinde ulaşımın yapılabildiği tek akarsuyumuzdur) ve Yenice
(Filyos) çayları ile bir bölümü bölgede yer alan Sakarya'dır.
Kaynağını dağ sıralarının denize dönük yamaçlarından alan akarsular bol yağış ve eğim nedeniyle gürdür. Ancak küçük dereler halindedir.
Bölgede göller az ve küçüktür. Başlıcaları; Tortum Sera Abant ve Yedigöller (heylan set gölleri)Uzungöl (alüvyon set gölü)'dür. Yeşilırmak

İklim ve bitki örtüsü:

Bölgede Karadeniz iklim şartları etkilidir. Her mevsim yağışlıdır. Yıllık sıcaklık farkı azdır. Yazları serin kışları ılıktır.

Türkiye'nin en fazla yağış alan bölgesi Karadeniz'dir. İl olarak Rize
(2400 mm)en fazla yağış alan ilimizdir ( Sebebi güneyindeki yüksek
dağların hakim rüzgar yönüne dik olmasıdır.) Yıllık yağış miktarı 1500
mm kadardır.

Dağlar kıyı kesimin nemli havasının iç kısımlara geçmesini engeller
Bölgenin kıyı ile iç kesimleri arasında önemli iklim farkları görülür.

Kıyıdan iç kesimlere doğru gidildikçe hem yağış oranı azalmakta hem de karasallık nedeniyle sıcaklıklar düşmektedir. Karasal iklimin görüldüğü yerlerde yazlar sıcak
kışlar soğuk ve kar yağışlıdır.
Dağların yükselti ve doğrultusu nedeniyle Orta Karadeniz'de denizel iklimin yayılma alanı Doğu ve Batı Karadeniz'e oranla daha geniştir.

Orta Karadeniz Bölümü'nde dağların iç kısımlardan başlaması nedeniyle
yağış miktarında azalma görülür. Yıllık yağış 700 mm'ye kadar iner.
Batıya doğru yağışlar tekrar artış gösterir
yıllık 1000 mm'yi geçer.

Doğu Karadeniz'in kıyı kesiminde kış sıcaklık ortalamaları fazla
düşmediğinden burada narenciye (turunçgiller) tarımı yapılabilmektedir.

Bölgede dağların denize bakan yamaçları bol yağış aldığından gür
ormanlarla kaplıdır. İç kısımlara gidildikçe soğuğa dayanıklı ağaç
türleri ile bozkırlar bitki örtüsünü oluşturur. Kıyıdan yamaç boyunca
yükseldikçe sıcaklığın düşmesine bağlı olarak bitki örtüsünün değiştiği
görülür. Kıyıdan 800 metre yüksekliğe kadar olan alanda yayvan yapraklı
ağaçlar
800 - 1500 metre arasında karışık yapraklı 1500-2000 metreye kadar olan alanda iğne yapraklı ağaçlar 2000 metreden sonra ise dağ çayırları görülmektedir.

Bölgenin yağış dağılışında hakim rüzgâr gönü ile yamaçların konumu ve
yükseltisi en önemli etkenlerdir. Batı Karadeniz ile Doğu Karadeniz'in
yıllık ortalama yağış miktarının Orta Karadeniz'den fazla olmasında;
Batı ve Doğu Karadeniz'de kıyının hakim rüzgâr yönüne dik uzanması ve
yükseltinin artması rol oynar. Kıyılardaki yağış miktarının fazla ve
düzenli oluşuna bağlı olarak; Akarsuların debileri yüksektir.
Tarımda sulama fazla gerekmez ve nadas tarımı çok az görülür. Orman alanları geniştir. Orman yangınları görülmez.

Tarım:
Her mevsim yağış görülmesi yaz kuraklığı isteyen buğdayarpa yulaf çavdar pamuk) ürünlerin yetişmesini önlemiştir. Kıyı kesimde tahılın yerini mısır almıştır.
mercimek
Kış mevsiminde Doğu Karadeniz'de kış ılıklığı fındık çay turunçgil zeytin gibi ürünlerin yetişmesini kolaylaştırmıştır. İç bölgelerde yağış azlığı orman örtüsünün azlığına
tahıl ve şekerpancarı gibi ürünlerin öne çıkmasına yol açar. Bölgede
çalışan nüfusun %70'i geçimini tarımdan sağlamaktadır. En verimli tarım
arazileri kuzeye bakan yamaçlarda görülür.

Bölgede yetişen başlıca tarım ürünleri şunlardır:
Fındık : Trabzon Giresun ve Ordu başlıca üretim alanlarıdır. Türkiye toplam üretiminin % 85'i bölgeden karşılanır.

Çay : Giresun'dan Gürcistan'a kadar olan kıyı şeridinde yetiştirilir.
Rize çevresinde yoğunlaşır. Türkiye toplam çay üretiminin %100'ü bu
bölgeden karşılanır. Tabii ekim alanı en dar olan ürünlerimizdendir.

Tütün : Daha çok Orta Karadeniz Bölümü'nde (Samsun

Amasya ve Tokat çevresi) yetiştirilir. Ayrıca Batı Karadeniz'de Düzce
dolaylarında da üretimi yapılır. Türkiye toplam tütün üretiminin %13'ü
bölgeden karşılanır.

Mısır : Bütün kıyı boyunca yetiştirilir.

Elma : Bölgede Amasya başta olmak üzere Kastamonu ve Tokat çevresinde yetiştirilir.

Şekerpancarı: Amasya
Tokat Kastamonu çevresinde tarımı yapılmaktadır.

Keten-kenevir: Kastamonu başta olmak üzere Sinop Zonguldak çevresinde tarımı gelişmiştir.

Soya Fasulyesi: Ordu- Giresun çevresinde tarımı yapılmaktadır.

Zeytin: Soğuktan korunmuş Çoruh vadi oluğunda ( Artvin -Yusufeli) tarımı yapılır.

Turunçgiller: Kış ılıklığı sebebiyle Rize çevresinde tarımı yapılır.

Kivi: Son yıllarda Rize ve Trabzon çevresinde tarımı yapılmaya başlamıştır.
HayvancılıkBölgede hayvancılık faaliyeti önemli bir ekonomik etkinliktir. Kıyı kesiminde bitki örtüsünün gür olması
yüksek dağ çayırlarının bulunması ve arazinin engebeli olması ve nemli
iklim nedeniyle büyükbaş hayvancılık yapılır.Bölgenin kuzeyindeki
Karadeniz
balık potansiyeli bakımından zengindir. Türkiye balık üretiminin
yaklaşık % 80'i Karadeniz'den karşılanır. Son yıllarda aşırı avlanma ve
denizin kirlenmesi nedeniyle balık üretiminde düşme görülmüştür.
Karadeniz'de 200 m den daha derinlerde zehirli gazlar sebebiyle canlı
hayatı yoktur.Küçükbaş hayvancılık bölgenin iç kesimlerindeki ovaların
kenarlarında yaygındır.
Arıcılık faaliyetleri de bölgede gelişmiştir. Özellikle Rize-Anzer yöresinin balları çok ünlüdür.

Yeraltılı zenginlikleri:

Taşkömürü : Ereğli - Zonguldak havzasından çıkarılır. Önemli bir kısmı
demir-çelik üretiminde enerji kaynağı olarak kullanılır. Ayrıca
Çatalağzı Termik Santralinde de taşkömürü kullanılmaktadır.

Bakır : Murgul ( Artvin)
Küre ( Kastamonu)'de çıkarılmaktadır.

Linyit : Merzifon ( Amasya) ve Havza (Samsun) çevresinden çıkarılmaktadır.

Manganez: Demirin sertleştirilmesinde kullanılır. Zonguldak-Ereğli ve Artvin-Borçka çevresinde çıkarılır.
Endüstri:
Demir - çelik Endüstrisi : Divriği (Sivas)'den çıkarılan demir cevheri Samsun limanı vasıtasıyla taşınarak Karabük ve Ereğli'deki fabrikalarda işlenir.

Bakır Endüstrisi : Murgul (Artvin)'daki bakır cevheri

bu yörede kurulan bakır fabrikasında işlenir. Küre (Kastamonu)'de
çıkarılan bakırlar ise Samsun bakır işletmelerinde işlenir ( Sebebi
Samsun'un iç kesimlere olan bağlantısının kolay sağlanmasıdır).

Şeker Endüstrisi : Karadeniz Bölgesi'nde üretilen şekerpancarı Turhal (Tokat)
Suluova (Amasya) ve Kastamonu şeker fabrikalarında işlenir.
Tütün Endüstrisi : Karadeniz'in özellikle Orta Karadeniz Bölümü'nün tütünleri
Samsun ve Tokat'taki sigara fabrikalarında işlenir.
Fındık İşleme Endüstrisi : Giresun çevresinde gelişmiştir.

Çay Endüstrisi : Rize ve yöresinde toplanmıştır.

Kağıt Endüstrisi : Aksu ( Giresun)
Çaycuma (Zonguldak) ve Taşköprü (Kastamonu) da bulunmaktadır.
Kereste-tomruk Endüstrisi: En fazla Batı Karadeniz Bölümünde gelişmiştir (Sinop Zonguldak Bolu Düzce ve Kastamonu çevresinde).
Bölge maden kömürü bakır orman ve deniz ürünleri çay fındık tütün demir - çelik keten - kenevir pirinç soya fasulyesi bakımından ülke ekonomisine önemli bir katkı sağlar.
Yer şekillerinin ulaşımı engellemesi doğal limanlardan yoksun olması ana ulaşım yollarına sapa kalması. Karadeniz Bölgesi'nin gelişimini yavaşlatmıştır. Bartın

Turizm:

Karadeniz Bölgesi'nin turizm potansiyellerinin başında tabii güzellikler
gelir. Karadeniz kıyıları çok çeşitli bitki ve ağaçlar ile bunların
oluşturduğu manzaralara sahiptir. Yaylacılık faaliyetleri son yıllarda
gelişen turizm faaliyetlerinden biridir. Bolu Kartalkaya'da ve Ilgaz
Dağları'nda kış turizmi yaygındır. Abant gölü ile Yedigöller
çevresindeki sayfiye yerleri Bolu Düzce Kızılcahamam kaplıcaları Cide Sinop
Trabzon ( Sümela Manastırı) ve Amasya'da ( Kral mezarları) yer alan
tarihi eserler Karadeniz Bölgesi'nin turizm potansiyellerini oluşturur.
Çoruh nehrinde rafting yapılmaktadır.
Her mevsim yağışlı olmasından dolayı deniz turizmi gelişmemiştir.
Amasra
Nüfus ve yerleşme:
Doğal koşullar nedeniyle nüfusun büyük bölümü kıyıda toplanmıştır. İç kısımlar kıyılar kadar yoğun nüfuslu değildir.
Nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasının altındadır. Fakat Orta ve Doğu
Karadeniz bölümlerinin özellikle kıyı kesimlerinde nüfus yoğunluğu
fazladır.
Kıyı ovaları maden ve endüstri bölgeleri yoğun nüfusludur. Bölgede doğal koşullar nedeniyle şehirleşme oranı düşüktür.
Bölge nüfusunun yaklaşık %70'i kırsal kesimde oturur. Türkiye genelinde
en fazla kırsal nüfusa sahip bölgedir. En önemli şehir merkezleri kıyı
şeridindedir. Bunlar Samsun Zonguldak ve Trabzon'dur. Bölgedeki tarım alanlarının sınırlı oluşu hızlı nüfus artışı endüstrinin gelişmemesi açık deniz balıkçılığının yapılamayışı
Diğer bölümler göç verirken Batı Karadeniz göç almaktadır. Sebepleri: Ereğli-Zonguldak taşkömürü havzalarının varlığı Karabük ve Ereğli'de demir -çelik endüstrisinin gelişmesidir.
Orta Karadeniz Bölümü dışında iç kesimler seyrek nüfusludur. Orta Karadeniz'de ise küçük ovaların iç kesimlerde de yer alması nüfusun kıyı ile dengelenmesini sağlamıştır.
Bölgede iç kesimlerde toplu kıyıda dağınık yerleşme görülür. Yurdumuzda dağınık yerleşmenin en fazla görüldüğü bölge Karadeniz Bölgesi bölüm ise Doğu Karadeniz Bölümüdür.Bu durum yağışın bol arazinin engebeli olması ve tarım alanlarının dağınık olmasından kaynaklanır bölgeden diğer bölgelere (özellikle Marmara'ya) yoğun göçlere neden olmaktadır.

Bölümleri:

1. Doğu Karadeniz Bölümü:
Gürcistan sınırından başlayarak Ordu'nun doğusundaki Melet çayına kadar
uzanır. Karadeniz'in en dağlık ve yükseltisinin en fazla olduğu
bölümüdür.

En fazla yağış alan
kıyı ile iç kesim arasında farklılığın en fazla olduğu bölümdür.
Heyelan olayının en fazla olduğu bölümdür.
Tarımda makinalaşmanın en az geliştiği bölümdür.
Kırsal nüfusun ve dağınık yerleşme şeklinin en fazla olduğu bölümdür.
Bölümün en gelişmiş kentleri Rize ve Trabzon'dur. Doğu Karadeniz'in Türkiye ekonomisine en önemli katkıları tarım alanındadır.

2. Orta Karadeniz Bölümü
Melet çayından Sinop'un doğusuna kadar uzanır. Doğu Karadeniz Bölümü'ne
göre güneye daha fazla sokularak Tokat ve Çorum illerinin büyük
bölümleri ile Amasya ilinin tamamını içine alır.

Yer şekilleri Doğu ve Batı Karadeniz'e oranla daha sadedir. Dağların
yükseltisi azalmış ve dağlar içeriye çekilmiş durumdadır. Bunun
sonucunda tarım alanları ve ulaşım çok gelişmiştir. En gelişmiş şehri
Samsun'dur.
Bölgenin en az yağış alan kıyı ile iç kesim arasında farklılığın en az olduğu bölümdür.
Türkiye ekonomisine katkısı daha çok tarım alanındadır.

3. Batı Karadeniz Bölümü
Kızılırmak deltasının batı kenarından başlayıp Adapazarı ve Bilecik'in doğusuna kadar uzanır. Bölüm genel olarak dağlıktır.
En gelişmiş şehri Zonguldak'tır. Orman ürünleri ve ormancılık önemli
gelir kaynağıdır. Bolu ve Düzce çevresinde çok sayıda kereste fabrikası
bulunmaktadır. Zonguldak çevresi maden çıkarımı Ereğli -Karabük çevresi maden işletmeleri ile Türkiye ekonomisine önemli katkıda bulunur.

MARMARA BÖLGESİ
Marmara Bölgesi
Balkan Yarımadası ile Anadolu arasında bir geçiş alanı oluşturur.
Avrupa ve Asya bu bölgede birbirine bağlanır. Yaklaşık 67.000 km2lik
yüzölçümüyle Türkiye yüzölçümünün %85'ini
kaplar. Adını bütünüyle toprakları içinde kalan ve boğazlar
aracılığıyla Karadeniz ve Ege Denizi'ne açılan aynı adlı iç denizden
alır. Ege kıyıları açığında yer alan Bozcaada ve Gökçeada (İmroz) da
Marmara Bölgesi alanına girmektedir.

Marmara Bölgesi doğuda Karadeniz Bölgesi ve İç Anadolu Bölgesi

güneyde Ege Bölgesi kuzeybatıda da Yunanistan ve Bulgaristan ile çevrilidir. Diğer bölgelerde olduğu gibi Marmara Bölgesi'nin sınırları da her yerde il sınırlarına uymaz. Edirne Tekirdağ İstanbul Kocaeli ve Yalova illeri bütünüyle bölge sınırları içindedir. Sakarya Bilecik Bursa Balıkesir ve Çanakkale illerinin bazı toprakları ise Ege ve Karadeniz Bölgelerinin sınırları içinde yer alır. Kırklareli

Marmara Bölgesi'nin halkı geçimini sanayi ticaret
turizm ve tarımdan sağlar. Türkiye'nin başlıca sanayi bölgesidir.
Bölgedeki en gelişmiş sanayi alanı İstanbul-Bursa-İzmit eksenidir.
İlkçağ'dan beri önemli bir ticaret merkezi olan ve kıtalararası ulaşım
yolları üzerinde bulunan İstanbul
bölgeye ülke çapında bir üstünlük sağlar. Bölgenin diğer yörelerinde
de yaygın sanayi faaliyetlerine rastlanır. Üretilen başlıca sanayi
malları arasında işlenmiş gıda dokuma hazır giyim çimento kağıt petrokimya ürünleri beyaz eşya gemi ve yat sayılabilir.

Bölgede aynı zamanda tarım da çeşitlenmiştir. Ekili alanların yaklaşık yarısı buğday tarlalarından oluşur. Buğday üretimini

şekerpancarı mısır ve ayçiçeği üretimi izler. Türkiye'nin ayçiçeği üretiminin yaklaşık %73'ünü
mısır üretiminin yaklaşık %30'unu gerçekleştiren bölgenin sebze ve
meyve üretimi de önemli bir miktarı bulur. Mısır üretiminde Karadeniz
Bölgesi'nden sonra ikinci sırada yer alan bölge zeytin üretiminde de Ege Bölgesini izler. Sofralık Gemlik zeytinleri ünlüdür. Bağcılık konusunda da gelişmiş olan bölgede Tekirdağ Şarköy Mürefte Avşa ve Bozcaada üzüm ve şaraplarıyla tanınır.

Avrupa'nın güneydoğusunda yer alan Marmara Bölgesi
dünyanın en güzel manzaralarına önemli mimarlık ve sanat eserlerine sahiptir. Marmara Denizi'ndeki adalar yarımadalar ve koylar
bölgedeki dağlar ve ormanlar ile kentlerde tarih ve doğa içiçedir.
Birçok büyük uygarlığın doğduğu ve gelişip kök saldığı bu bölge
iki kıta arasında geçiş yapan kavimlerin göç yollarını oluşturmuştur.
Bu ka vimlerin ve bölgeye yerleşen ulusların bıraktıkları izlere adım
başında rastlamak mümkündür. Eşsiz doğal ve tarihi değerlere sahip olan
bölgede turizm de çok gelişmiştir. Her yıl bölgeye önemli sayıda turist
gelmektedir. Bölge Türk turizminin ülke genelinde finans yatırım eğitim ve operasyon merkezidir.

EGE BÖLGESİ
85.000km2 dolayındaki yüzölçümüyle Türkiye topraklarının yaklaşık %11’ini kaplayan kuzeyde Marmara Bölgesi’ne doğuda İç Anadolu Bölgesi’ne

güneydoğuda Akdeniz Bölgesi’ne komşu olan bölgemiz batıda da Ege
Denizi’yle çevrilidir (adını komşu olduğu denizden alır). Marmara
Bölgesi’yle olan sınırı batıda Baba Burnu’ndan başlayarak Edremit
Körfezi’nin kuzeyinde yükselen Kaz Dağı’na uzanır. İç Anadolu
Bölgesi’yle olan sınırı ise İnönü’nün güneybatısından başlayıp Sultan
Dağları’nın kuzey ucuna ulaşır. O noktadan başlayarak Ege Bölgesi
Akdeniz Bölgesi’ne komşu olur ve bu bölgeyle olan sınır ise Köyceğiz
Gölü’nün batısına kadar uzanır.
Ege Bölgesi asıl Ege ve İçbatı Anadolu olmak üzere iki bölüme ayrılır. Ege Bölümü’ndeki illerimiz; İzmir Manisa Aydın Denizli Muğla İç batı Anadolu’daki iller; Uşak Kütahya Afyonkarahisar’dur.

Nüfus:

Ege Bölgesi sık nüfuslanmışır. 1990 sayımına göre bölge nüfusu 8.2
milyondur. Nüfus yoğunluğu bakımından Marmara Bölgesi’den sonra ikinci
sırada yer alır. Bölge nüfusunun yarısından çoğu kentlerde yaşamaktadır.

Bölge nüfusunun önemli bir bölümü

kıyı kesimi ile çöküntü ovalarında toplanmıştır. Kıyı kesiminde de
nüfus dağılışı bakımından yöreler arasında önemli farklılıklar görülür.
Ovalarda nüfus yoğun
ovaları ayıran dağlık kesimlerde nüfus seyrektir. Güneydeki Menteşe
yöresi Türkiye’nin en az nüfuslanmış yerlerindendir. İçbatı Anadolu ise
genel olarak az nüfuslanmıştır.

Yüzey Şekilleri:
Ege Bölümü’nde başlıca dağ sıraları ve bunları birbirinden ayıran vadi olukları
aralarında kalan doğu-batı doğrultulu yüksek kütlelere dağ sıraları
görünümü kazandırır. Çukurlukların batı uçları yakın bir dönemde deniz
basmasıyla koy ya da körfez biçimini almış ama daha sonra kısmen ya da
tamamen alüvyonlarla dolmuştur ve parçalı bir yapı gösterir. Yer yer
2000m’yi geçen dağ kütleleri görülür. Bunlar İçbatı Anadolu’nun 1000m’yi
geçebilen düzlüklerinden daha alçak olan Ege Bölümü’ndeki ovalar
üzerinde heybetli bir görünüm kazanır.
Ege Bölgesi’nde yerin temelini jeologlaron Menderes Masifi adını
verdikleri Saruhan-Menteşe eski kütlesi oluşturur. Paleozoyik zaman
ortalarında kıvrılmalara uğramış daha sonra aşınarak düzleşmiş olan bu
eski temel Tersiyer Dönem içinde yeniden yer hareketlerine uğrayınca
bir daha kıvrılamayıp kırılmıştır. Belli kırık çizgileri boyunca bazı
parçaların çökmesiyle sözü edilen oluk biçimli çukurlar (graben) ortaya
çıkmış
bunların arasında da sert ve kristalli kayaçlardan oluşan eski dağ
kütleleri (horst) yükselmiştir. Bu eski kütle yeniden kıvrılmamakla
birlikte çevresinde biriken deniz dibi tortulları kıvrılırken onlara kalıp olmuştur.
doğu-batı doğrultulu çukurluklar oluşturur. Bu çukurluklar
Doğu-batı doğrultulu çukur alanlarla bunları ayıran aynı doğrultulu
yüksek alanlar kuzeyden güneye doğru şöyle sıralanır: Edremit Körfezi ve
Edremit Ova’sı çukur alanı
Bakırçay Ovası’ndan Madra Dağı (1.334m) ve Kozak Kütlesi’yle (1.051m)
ayrılır. Bakırçay Ova’sı ile Gediz Ovası arasında Yunt Dağı (1.075m)
yer alır; Gediz Ovası’na kuzeyden Akhisar
güneyden de Nif (Kemalpaşa) Ovaları birer körfez gibi katılır. Gediz
Ova’sı ile daha güneydeki Küçük Menderes Ova’sı arasına Bozdağlar
(2.159m) girer. Bu kütle doğu kesiminde güneydeki Aydın Dağları’yla
birleşir
batı kesiminde ise Nif Dağı’na (1.506m) ve kuzeydek Spil Dağı’na
(1.513m) bağlanır. Daha güneyde Küçük Menderes ve Büyük Menderes Ovaları
arasında Aydın Dağları (1.819m) uzanır. Bu dağlar batıya doğru bükülüp
incelenerek Samsun (Dilek) Dağı (1.237m) üzerinden komşu Sisam (Samos)
Adasına geçer. Geniş bir alanı kaplayan Büyük Menderes Ova’sı Menteşe
yöresi içine Çine ve Bozdoğan Ovalarıyla sokulur.En güzeydeki çukur
alanı Bodrum ve Datça yarımadaları arasında yer alan Gökova Körfezi’dir.

Batı Anadolu’da yer alan ovalar
genellikle dördüncü jeolojik zamanda meydana gelen epirojenik
hareketlerle oluşmuştur. Bu hareketler sonucunda bazı alanlar yükselmiş
(horst) ve bugünkü dağlık alanları meydana getirmiş
bazı alanlar ise çökmüş (graben) ve çöküntü alanları oluşmuştur. Bu
çöküntü alanlarının akarsular tarafında alüvyonlarla doldurulması
sonucunda da günümüzdeki ovalar oluşmuştur. Bölgemizdeki en önemli
ovalar ise Bakırçay Gediz Küçük ve Büyük Menderes
Balıkesir ve Akhisar ovalarıdır. Ege Bölgesi’nin güneydoğusunda yer
alan ovalar ise çökme olaylarının yanında karstik olayların da etkisi
ile oluşmuştur. Denizli Tavas Çivril gibi ovaların oluşumunda karstik olaylar oldukça etkilidir.

Meriç deltası

hızlı ilerleyen taşkın alanlarına sahip bir ovadır. Meriç Irmağının taşıdığı alüvyonlarla oluşmuştur. Bakırçay Deltası aynı adı taşıyan akarsuyun
eski uygarlıkların kalıntıları da yer alır. Küçük ve Büyük Menderes
Deltaları da birer çöküntü alanının(graben) ucunda oluşan birikinti
ovalarıdır. Büyük ve Küçük Menderes Irmakları Ege Denizi’nin seviye değişikliklerine de bağlı olarak tarihi dönemlerde hızla denizi doldurmuştur. Öyle ki İlkçağ’da bir liman kenti olan Milet Büyük Menderes’in denizi doldurması ile bu gün kıyıdan bir hayli ileride kalmıştır.
Çandarlı Körfezi’ni doldurması ile oluşmuştur. Yer yer tuzlu bataklıklar bulunan ovada
Bölgenin İçbatı Anadolu Bölümü’nde dağ sıraları yerine aralıklı da dizileri görülür. Bu dağlar güneydoğu-kuzeybatı doğrultusunda birkaç dizi oluştur. Bu dizilerden en doğuda yer alan Emir Dağları (2.307m) Türkmen (1.826m)
Domaniç (1.845m) Dağları bölge sınırları dışındaki Uludağ’a kadar
uzanır. Bu dağlar dizisi batıda aynı doğrultudaki
Afyon-Karahisar-Kütahya-Orhaneli üzerinden geçen bir çukur alanla
izlenir. Bu çukur alanın batısında Kumalar (2.247m) Ahır(1.915m) Murat (2.309m) Şaphane (2.120m) Akdağ (2.089m)
Eğrigöz (1.931m) dağları yer alır. Bu dizinin daha batısına gidildikçe
geniş bir plato uzanır. Gediz Ovası’na dik yamaçlarla inen ve
yüksekliği kuzeydoğuda 1.000m’yi aşan bu platoya Gördes-Uşak Plato’su
adı verilir. Platonun güney kenarındaki Kula kenti çevresinde sönmüş
volkan konileri ve yeni lav akıntıları görülür.

Ege Denizi’ne dökülen akarsularımız; Batı Anadolu akarsuları

geniş çöküntü hendeklerine yerleşmiştir. Bu çöküntü alanları boyunca
batıya doğru akarak Ege Denizi’ne dökülürler. Denize ulaştıkları
alandaki koy ve körfezlerde geniş delta ovaları oluşturmuşlardır. Bu
akarsular bölgemiz ve ülkemiz tarımı için oldukça büyük değer taşır.
Bunların başlıcalrı Bakırçay Gediz Küçük ve Büyük Menderes’tir.

İklim:

Ege Bölgesi genellikle yazları sıcak ve kurak
kışları ılık ve yağışlı olan Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Bu
genel durum daha çok Ege Bölümü için geçerlidir. İçbatı Anadolu’da ise
denizden uzaklık ve yükselti nedenleriyle iklim koşullarında değişiklik
görülür. Kuzey kesimlerinde sık sık soğuk baskınları görülür. Yıllık
ortalama sıcaklıkta coğrafi enlemin etkisiyle güneyden kuzeye ve
yüksekliğin etkisiyle batıdan doğuya doğru azalma görülür. En soğuk ay
genellikle ocak en sıcak ay ise temmuz ayı olarak tespit edilmiştir.

Ege Denizi kıyıları boyunca tam bir Akdeniz yağış rejimi görülür. Yazlar
kurak geçer; yağışlar kış aylarında toplanmıştır. Aşağı yukarı bütün
meteoroloji istasyonları da yıllık ortalama yağış tutarı 500 mm’nin
üstünde
genellikle de 1000 mm’nin altında olarak saptamışlardır.

Bitki örtüsü:

Ege Bölgesi’nde kıyıdan itibaren 600-800 m yüksekliklere kadar maki
toplulukları ile akrışık olarak kızılçam ormanları görülür. Makilerin
cılızlaştığı ve toprak örtüsünün inceldiği alanlarda
çoğunlukla dikenli çalılardan oluşan ve “garik” adı verilen bir bitki
topluluğu görülür ve genellikle İzmir civarı ile Karaburun yarımadası
ve Bodrum civarında yaygındır. Orman alanları Ege Bölümü’nün alçak
kesimlerinde makiliklerin
İçbatı Anadolu’da ise step görünüşlü alanları üstünde yer alır.
Ormanların alt basamaklarında çeşitli meşelere rastlanır;iğne yapraklı
ormanlar arasında en yaygın tür kızılçam ve karaçamdır. Ayrıca Kozak
Dağı’nda fıstık çamı yaygındır. Türkiye’nin en önemli çamfıstığı üretim
alanıdır. Bütün kıyı kesimlerde zeytinliklere rastlanır. Kuzeyden gelen
soğuk hava etkilerinden korunan turunçgiller bölgenin güneyine
sığınmıştır. Ayrıca kekik adaçayı lavanta çiçeği gibi kokulu bitkiler ve Akdeniz iklimine uyan kaktüsler frank inciri gibi bitkilerde yaygındır. Maki türleri arasında çeşitli meşe türleri (pırnal meşesi mersin ağacı defne yabani zeytinlere rastlanır.
palamut meşesi) kocayamiş
Şehirler:

Bölgenin en kalabalık nüfusluı kenti İzmir; İstanbul ve Ankara’dan sonra
Türkiye’nin üçüncü büyük yerleşme merkezidir. Karalar içine derin
biçimde sokulan ve aynı adı taşıyan bir körfezin bitim yerinde kurulmuş
olan İzmir coğrafi konumu sayesinde Batı Anadolu’da çok geniş bir alanın ticaret limanı (İzmir’e gelen mallar
gemilere yüklenmeden önce kentte işlenir) ve ülkemizin İstanbul ‘dan
sonra ikinci büyük ticaret merkezi haline gelmiştir. Kent İzmir Körfezi
bitiminde bir ayçe (hilal) biçiminde yayılır; kuzeyde Bostanlı’dan
başlayan bu ayçe 27 km’yi aşkın bir eğri oluşturarak körfezin güneyinde Üçkuyular’da sona erer; daha sonra Balçova İnciraltı gibi yerleşmelerde batıya doğru uzanır.

bu siteye konu eklemek iskence oldugu icin link veriyorum sitemizden devamini okuya bilirsiniz

http://ay-maral-can.tr.gg/T.ue.rkiye-h-nin-Tarih%E7esi.htm