Peygamberimiz (S.A.V) in dedeleri kimlerdir?

Şüphesiz, Kâinâtın Efendisinin nurunu alnında bir İlâhi emânet olarak taşıyan atalarının tamamı hakkında fazla bir bilgimiz yoktur Atalarından en çok bilgi sahibi olduklarımız ise, zaman bakımından en yakın olanlarıdır Burada onların hayat ve şahsiyetlerine kısa bir göz atmak yerinde olacaktır

Kusay
Peygamber Efendimizin, asıl ismi Zeyd olan dördüncü kuşaktaki dedesi Kusay, mühim bir şahsiyetti Kendisinin sadece Zühre adında bir erkek kardeşi vardı

Hz Âdem`den beri devam edip gelen nur-u Ahmedî`yi alnında taşıma şerefi, bu iki kardeşten Kusay`a ihsan edilmişti Büyük oğul olduğu için, âilenin reisliği vazifesi de kendisine verilmişti Küçüklüğünden beri kabiliyetiyle dikkatleri üzerinde toplayan Kusay, büyüyünce Mekke`nin ileri gelen şahsiyetlerinden biri oldu Teşkilâtçılığı, idareciliği, adaletli kararları ile kısa zamanda Mekke halkı arasında büyük bir itimad kazandı Bu sebeple Mekke`nin idaresi ona verildiMekke`yi ilk defa mahallelere o böldü; her kabileyi, kendilerine ayırdığı mahallelere o yerleştirdi Mekke`nin en mühim işleri onun evinde görüşülüp karara bağlanırdı Kâbe`nin perdedarlığı, hacıların su ihtiyacının karşılanması, onların ağırlanması, savaşa giderken dikme ve Mekke meclisini idare etme gibi mühim işler, ona emânet edilmişti Kâbe`nin karşısında ve kapısı Kâbe`ye bakan ilk ev onun için inşâ edilmişti Bu ev, Mekke`nin bir nevi hükümet binası veya içinde Mekke Şehir Devletinin her türlü iş ve meselelerinin görüşüldüğü bir parlamento idi Kusay`ın bu konağı tarihte “Dârü`n-Nedve” ismiyle şöhret bulmuş ve Hicretten yarım asır sonrasına kadar da muhafaza edilmiştir
Kusay, Mekke`de istisnasız herkes tarafından sevilir, sayılırdı Alnında taşıdığı Fahr-i Kâinat Efendimize ait nuru, onu bütün Mekke halkının sevgilisi ve can dostu haline getirmişti
Yaşlanınca, âdetleri üzere âile reisliği vazifesini en büyük oğlu Abdüddâr`a teslim etti ve “Sevgili oğlum! Seni bu kavme reis tâyin ediyorum” dedi

Ne var ki, Abdüddâr, bu büyük vazifeyi yürütecek kabiliyete sahip değildi Hayatı boyunca da babasının yerini dolduramadı Çünkü, Fahr-i Kâinat Efendimizin kudsî nuru onun değil, küçük kardeşi Abd-i Menâf`ın alnında parlıyordu Onun da dört oğlu vardı: Hâşim, Abdüşşems, Muttalip ve Nevfel

Hâşim

Hâşim, Resûl-i Ekrem Efendimizin ikinci kuşaktan dedesidir
Mekke`nin ileri gelen eşrafından olan Hâşim, ticâretle uğraşırdı
Peygamberimizin doğum vakti yaklaştığı için nur-u Muhammedî onun alnında daha haşmetli bir surette parlıyordu Ayrıca birçok üstün faziletleri de üzerinde taşırdı

Son derece cömertti Bir kıtlık yılında Mekke`de ekmek bulunmaz olmuştu O, Şam`dan getirdiği has buğday unundan bembeyaz ekmekler yaptırmış, bir çok develer ve koyunlar kestirmiş, ekmek, et ve etsuyu (tirit) ile bütün Mekke halkına büyük bir ziyafet çekmişti

Hâşim, üstün seciyeli, kabiliyetli, dirayetli, cömert, faziletli ve herkes tarafından sevilen, sayılan yüksek bir şahsiyetin sahibi olduğu için ismi, ailesine ve soyuna ad olmuştur Bu sebeple Fahr-i Kâinat Efendimizin de arasında bulundukları bu yüce soya, kendilerinden sonra “Haşimîler” denilmiştir
Hâşim`in dört erkek çocuğu olmuştu: Şeybe (Abdülmuttalib), Esed, Ebû Sayfî ve Nadle 7
Hâşim`in nesli erkek çocuklarından Şeybe ile Esed`den devam etmiştir Şeybe, Resûl-i Ekrem Efendimizin birinci kuşaktaki dedesidir Esed ise Hz Ali`nin annesi Fâtıma`nın dayısıdır
Ne var ki, Esed sulbünden dünyaya gelen Huneyn de zürriyet bırakmayınca, bütün Haşimîler sadece Abdülmuttaliboğulları kolundan gelerek çoğalmış ve yeryüzüne dağılmışlardır 8

Şeybe (Abdülmuttalib)
Peygamber Efendimizin birinci kuşaktaki dedesidir Doğuştan ak saçlı olduğundan kendisine “Şeybe” ismini vermişlerdi Abdülmuttalib onun lâkabıdır O daha çok bu lâkabla şöhret bulmuş ve anılmıştır

Bu lâkabı alışının hikâyesi şöyle anlatılır:

Şeybe küçüklüğünde Medine`de dayılarının yanında kalıyordu Bir gün mahalle arkadaşları diğer çocuklarla Medine`de bir meydanda ok atışı yapıyorlardıBütün çocuklar arasında, alnında parlayan Kâinatın Efendisine ait nur sebebiyle rahatlıkla farkediliyordu Çocukların bu yarışmasını seyretmek için büyüklerden bir kalabalık da orada toplanmış bulunuyordu Ok atma sırası Şeybe`ye gelmişti Okunu yayına yerleştirdi Kendinden emin bir tavırla yayını gerdi Bir an nefesini kesip yayını salıverdi Yaydan fırlayan ok, hedefe tam isabet etmişti Herkes hayranlık dolu bakışlarla kendisine bakarken, o ise bu başarıdan duyduğu sevinç ve heyecanı şu sözlerle dile getiriyordu:

“Ben, Hâşim`in oğluyum Ben, (Bethâ) Beyinin oğluyum Okum elbette hedefini bulur”
Seyre gelen büyükler Şeybe`nin bu övücü sözlerini duydular Haris bin Abd-i Menâfoğullarından biri yanına yaklaştı ve sorup sual ederek onun Hâşim`in oğlu olduğunu öğrendi Mekke`ye dönüşünde bu adam, durumu amcası Muttalib`e anlattı ve böylesine kabiliyetli ve zeki bir çocuğun yabancı ilde bırakılmasının doğru olmayacağını belirtti

Muttalib bu haber üzerine derhal Medine`ye vardı Şeybe`yi alarak Mekke`ye getirdi Muttalib terkisinde yeğeni

Şeybe ile Mekke sokaklarına girerken sordular:

“Bu çocuk kim?”

Göz değmesinden korkan Muttalib`in ağzından, “Kölemdir” sözü çıktı
Evine gelince karısı Hâtice de kendisine aynı soruyu yöneltti Yine cevabı “Kölemdir” oldu
Ertesi günü amcasının kendisine aldığı güzel elbiselerle Mekke sokaklarında dolaşmaya başlayınca, herkes onun kim olduğunu merak etmeye ve sormaya başladı Bilenler, “Abdülmuttalib” (Muttalib`in kölesi)” diye cevap veriyorlardı Her ne kadar kim olduğu sonradan ortaya çıktıysa da, ismi, o günden sonra “Abdü`l-Muttalib” (Muttalib`in kölesi) olarak kaldı 9