Divan-ı Hikmet Meclisi

Konu: Divan-ı Hikmet Meclisi Ptsi Ağus. 06, 2012 5:17 am

"Divan-ı Hikmet" ("Hikmet Evi") XIX yy. Azerbaycan'da kurulan ilk edebî meclislerden biridir. 1820-1830 yılları arasında, Gence'de, şair Mirze Şefi Vazeh tarafından kurulmuş, 1841'de onun Tiflis'e göçmesi sebebiyle, 1841-1846 yılları arası faaliyetini Tiflis'te sürdürmüştür. Faaliyetlerine Azerî şairleriyle bir arada Ruslar, Almanlar, Ermeniler vb. de katıldığı tek edebî dernektir. Bu da her şeyden evvel o dönemde Azerî Türkçesinin tüm Transkafkasya'da bir şiir ve edebiyat dili olmasından kaynaklanıyordu. "Divan-ı Hikmet'in faaliyetleri ve toplantıları, Tiflis'te 1852 yılına, Mirze Şefi Vazeh'in ölümüne kadar, Gence'deyse 1882 yılma, Mir Mehdi Naci'nin ölümüne kadar devam etmiştir.

"Divan-ı Hikmet'in faal üyelerinden olan FAZİL HAN ŞEYDA Tiflis'e Güney Azerbaycan'dan, Tebriz'den, gelmişti. Doğum tarihi bilinmiyor. Tebriz'de mükemmel dinî tahsil almıştı. Vatanındayken "Molla Fetulla" adıyla tanınırdı. 1838'de Tebriz'i terk ederek Tiflis'e gelmiş, burada ilk önce devlet hizmetinde çalışmış, daha sonra ise, 1847'den başlayarak şia mektebinde öğretmenlik yapmıştı. Şiirlerinin yanı sıra yayınlanmamış bir kaç ders kitabının da yazarıdır. 1852'de Tiflis'te vefat etmiş ve buradaki Müslüman mezarlığında defnolunmuştur.

ŞEYH İBRAHİM QÜDSİ 1815’te Gence'de doğmuştur. Mensup olduğu Şeyhzamanlı soyunun Nizami Gencevî neslinden olması hakkında kaynaklarda bilgiler verilmektedir. Gence medresesinde tahsil almış, Arap, Fars dillerini ve İslam ilimlerini öğrenmiştir. "Divan-i Hikmet'in Gence döneminin toplantıları bazen onun evinde geçirilirmiş. Şiirlerini "Qüdsi", "Şeyh" ve "Naseh" takma adları ile yazmıştır. "Gence tarihi" ve dinle ilgili "Tarih-i Müqeddes" araştırmalarının da müellifidir. Şeyh İbrahim 1865'te Gence'de vefat etmiş ve İmamzade mezarlığında defnolunmuştur. Şiirler divanı kalmıştır.

AĞA İSMAYİL ZEBİH 1781'de Gence'de doğmuştur. Tahsilini burada almış, "Divan-ı Hikmet'in Gence kurucularından biri olmuştur. Sonralar göçüp Tebriz'e gitse de, meclisle ilişkilerini kesmemiştir. 1868'de Tebriz'de vefat etmiştir. Şiirlerinden az örnek kalmıştır.

Konu: Geri: Divan-ı Hikmet Meclisi Ptsi Ağus. 06, 2012 5:18 am

1805 doğumlu şair, mimar ve hattat MİRZE MEHDİ NACİ yalnız "Divan-ı Hikmet" meclisinin değil, kendi şehrinin de kültürel hayatında oldukça önemli rol oynamıştır. 1882'de Gence'de vefat etmiştir.
MOLLA ABBAS ŞÖLE'NİN doğum tarihi bilinmiyor. Lakin İsfahan doğumlu olduğu, XIX. yy. 60 yıllarında Gence'ye göçüp geldiği ve hayatının sonuna kadar burada yaşadığı bilinmektedir. Seyahatlere gitmiş, Arap ülkelerini, Hindistan'ı, Rusya'yı, Mısır'ı, İran ve Türkiye'yi gezip dolaşmıştır. Bir dizi şiirlerin konusunu gezdiği ve gördüğü yerlerin hayatı, tarih, manzaraları vs. oluşturmaktadır. 1899'da Gence'de vefat etmiş ve burada defnolunmuştur.

"Divan-ı Hikmet" in meclislerinde ve toplantılarında Alman şairi ve tercümecisi Fridrik Bodenştedt, Ruslardan, Fars ve Azeri Türkçesini bilen Ivan Qriqoryev vb. iştirak etmişti. Sonralar Fridrik Bodenştedt Almanya'da yayınlattığı "Şarkda Bin Bir Gün" adlı anılar kitabında bu meclisin toplantılarını, orada ele alman konuları, şiirleşmeleri geniş bir şekilde tasvir etmiştir.